Ana səhifə Repressiya Qurbanları Qurultayların materialları Nəşrlər Fotoalbom

ÖN SÖZ


O İLİN XEYİR-DUALARI


ANAR
ÖMRÜMÜN "QOBUSTAN" İLLƏRİ


Zemfira SƏFƏROVA
Müstəqillik dövründə Azərbaycan musiqisinə bir baxış


Mehriban ƏHMƏDOVA
HƏMİŞƏYAŞAR BƏSTƏKAR


CƏFƏR CABBARLI
(«Portretlər»dən)


Vəfa XANOĞLAN
İLYAS ƏFƏNDİYEV:
«YAZIÇI ÜÇÜN DIL ONUN ÜRƏYININ TƏRCÜMANIDIR»


«Mühit içində, təpədən dırnağa kimi ümid içində»


Elnur ƏHMƏDOV
Süleyman Ələsgərovun «Tarantella» pyesi


Vaqif SƏMƏDOĞLU
İlqar FƏHMİ
Çağdaş detektiv romanlar ustası


İmaməddin ZƏKİYEV
NAMƏLUM «HESABAT»IN MƏLUM MƏTNİ


Çingiz ƏLƏSGƏRLİ
XALQIN ARTİSTİ, XALQ ARTİSTİ İLHAM NAMİQ KAMAL


İmruz ƏFƏNDİYEVA
İstedadlı musiqişünas alim


Mehriban Sultan
MƏNƏVİ VARİSLİK HAQQI


Turan ŞÜKÜROVA
ABSURD TEATR


Səadət ABDULLAYEVA
AZƏRBAYCAN ÇALĞI ALƏTLƏRİ ANSAMBLLARI
TƏSVİRİ SƏNƏTDƏ


Səyyarə NAMİQQIZI
Milli irsin qorunması barədə?


Ziyadxan ƏLİYEV
Fırçayla yaradılan yaradıcılıq yolu


Elçin HƏŞİMOV
AZƏRBAYJAN XALQ ƏMƏK MAHNILARINA BİR NƏZƏR


Sevda AĞAYEVA
«Kaspi» qəzetində teatr problemlərinin əksi
(1910-1919-cu illər)


AĞASƏFA
ŞƏHƏRGƏ


Məlahət NƏCƏFOVA
Azərbaycanda yaşayış mühitinin yaranmasını və inkişafını
səjiyyələndirən əsas mərhələlər


 


 

AĞASƏFA
ŞƏHƏRGƏ


 
                                             Mənim baba yurdum, ey köhnə Bərmək!
                                             Çətindir şerimdə ruhunu görmək.
                                             Düşmüş kitablara hansı mənzərən?
                                             Bir sirr sandığıdır hər məchul dərən…

                                                                 Mikayıl MÜŞFİQ

1

Bura qədim yurd yeri:
Şəhərgə…
Daşları da qovrulmuş,
Külü göyə sovrulmuş
Ocaq yeri, od yeri:
Şəhərgə…
Süpürür duman yeri,
Suvarır bulud yeri:
Şəhərgə…
Nə vaxt uyuyub-yatmış?
Tarixin yaddaşında
Ünvanı-adı batmıq:
Şəhərgə…
Dərələr arasında
Duman ümman kimidir,
Şəhərgə
Elə bil ki,
Yorğun liman kimidir.
Yatır ümman içində,
Yatır duman içində,
Yatır guman içində
Şəhərgə…

2

Yaxası dağım-dağım…
Sığınıb oturduğum
Bu daş – lay divar daşı.
Yurdumun ağır daşı,
Yurdumun ağrı daşı,
Torpağın qubar daşı.
O ətəkdən sallanan
O qayanın qardaşı.
Bir çiyni yer altında,
Bir çiynində çat yeri.
Böyrü fikir meydanı,
Min cürə ovqat yeri…

Çiyin-çiyinə yatmış
Daşlar duman çində
Qurcalanır gözümdə.
Qayalar xıncımlanır,
Parçalanır gözümdə.
Dağlar qalxır, yellənir,
Haçalanır gözümdə…

Sıra-sıra daşların
Qabarır köksü deyən.
Bu qabaran daşların –
Bu düşünən başların,
Bu kəsilən başların
Başlanır rəqsi, deyən.

Çiyin-çiyinə daşlar –
Çiyin-çiyinə başlar,
Dindirsəm, sözə başlar…

Sığınıb oturmuşam…
Çiynimi sıxır hərdən
Bu yer daşı, göy daşı.
Dizləri yerə batmış
Yurdumun Antey daşı…

3

Gözlüyümün gözündən
Duman süründü, getdi…
Dərəyə endi, getdi…
Gözlüyümün gözündən
Min il keçdi bəlkə də.
Elə bil ulularla
Min ildir ki, yatmışam,
Batmışam Şəhərgədə.
Bu xaraba içində
Mən də ulu bir daşam…
Yatmışdım, oyanmışam…

Səngər dağı Günəşi
Ən qiymətli ləl kimi
Çıxartdı öz cibindən.
Min illik heykəl kimi
Qalxdım daşın dibindən…
4

Çıxdım daşın dibindən…
Mən – daş insan, daş adam.
Bu dağlarla qardaşam,
Bu dağlarla yaşıdam.
Mən qərib daş deyiləm,
Yurdumda halal daşam.
Bu bulağın gözündə
Bir ləl daşam, lal daşam.

Önümdən ötüb keçir
Bu uzun karvan yolu,
Bu yanı dərbənd yolu,
Bu yanı Şirvan yolu.
Bu solda, o sağında –
Yol üstündə Şəhərgə…
Bəlkə ilkin çağında
Karvanlara düşərgə?

Bu təpələr elə bil
Karvansara önündə
Xıxırdılmış dəvələr.
Diz üstündə dəvələr
Gəvənləri gəvələr.

Ömür sırası bitmiş
İnsanlar hara getmiş?
Bax, o çığır, bu cığır…
O cığır dağdan enir,
Bu cığır dağa çıxır.
Görünür Dübrar dağı –
İki qardaş yanaşı.
Bir-birinə arxadır,
Bir-birinə yaraşır.

Bu yastana gül-çiçək,
Çökəktid o astana.
Bu dolayı dolan get,
Dönrsən Qobustana.

O görünən dağ var ha,
Üzəngiyə ayaq bas,
Qaşdasan – qılıncdasan,
Yolu çaşıb-azmasan,
Axşama Lahıcdasan.

Çıraqqala belədə,
Buğurt qalası orda,
Bir od qalası orda,
Bir mərd qalası orda,
Bir qurd qalası orda…

Buy an Quba, Qonaqkənd,
Şah dağ öz şahlığında…
Ağrıları səngiyən
Sözəbaxmaz ürəyim
Bir uşaq şuxluğunda.
Götürəsən heybəni,
Düşəsən bu cığıra,
Kəsəsinə gedəsən,
Neçə günlük yol olar?
Yol üstündə – obalar…
Yol üstündə – qalalar…
5

O nərdivan qayaya
Ayaq qoy, dırman göyə.
Əlini günlük elə,
Qoy gözünün üstünə,
Yaxşı bax Şəhərgəyə.

Bir kağız-qələm götür,
Nəqşəsini özün çək.
Bu daşdan o döşəcən
Divarını uzun çək.

Özüllərin üstünü
Torpaq örtüb, ot basıb.
Orda cincilim bitib,
Burda qanqal topası.

Elə bil ki, yer udub
Hamar-hamar daşları.
Evlərin yeridirmi
Torpağın qırışları?

Durub baxır, baxırsan,
Min yerə çəkir güman.
Bura xırman yerimi,
O yanda da dəyirman?

Təpələrin təpəsi
Hamarlanmış, ölçülü.
Bəlkə burda dururmuş
Keşikçinin öncülü?
Haçan dağılıb bura,
Qalaq-qalaq daş qalıb.
Yurdun xəritəsində
Niyə bura boş qalıb?
Yanıb külə dönübmü,
Daşlar qaralmış qalıb?

Bu – bəlkə şah sarayı,
Bəlkə yetim daxması?
Əsrlərdən bəridir
Elə çöküb-itib ki,
Lap diqqətlə baxmasan,
Bilməzsən yurd yeridir.

Bulağın adı dərhin,
Dərhin – bəlkə də Dər Hun –
Bəlkə də Hun qapısı?
Üşüdür əllərimi,
Sərinlədir qabı su…

Bax, burdan orayacan,
Göz-göz, daşdan yonulmuş
Gözəl novları vardı…
Ay əlləri qurumuş…
Kim qıydı, kim apardı?

6

Gözəgörünməz olub
Gor qazıb, gor eşənlər,
«Nə yoğurdum, nə yapdım,
Hazırca kökə tapdım!» –
Sevdasına düşənlər.
Ulu məzarlıqları
Eşim-eşim eşənlər –
Bu namərd goreşənlər
Nə axtarır, nə gəzir?
İskəndər xəzinəsi
Səngər altında imiş…
Lağım-lağım eşmisən,
Tapdınmı, ay görməmiş?
Partladılıb, qırılıb
Xırman boyda tava daş.
Suyu azıb bulağın,
Quruyub gözündə yaş.

7

Bax, bu daşın altında
Şəhərgəyə keşikçi
Yeddi qardaş ilan var.
Onlarda nə məkr var,
Nə hiylə, nə yalan var.
Balasına toxunma,
Qardaşına toxunma,
Lap yanında uzan yat.

Məni ilan olmağa
Həvəsləndirir həyat.

Tək yaşaya bilmərəm,
Lap yeddi başım ola.
Kaş bu ilanlar kimi
Bir ocağın başında
Yeddi qardaşım ola.
Bu ulular yurdunda –
Şəhərgədə yaşayam.
Görsünlər bu torpağın
İlan vətəndaşıyam.
Bir ilan – dahi olam,
Bir ilan – düha olam.
Bu torpaqdan güc alam,
Bu torpaqda qocalam,
Dönəm, əjdaha olam.
Ola ilan qeyrətim,
Ola ilan dözümüm.
Bu qayaya, bu daşa
Hər gün sürtəm üzümü.
Hər il çıxam qabıqdan,
İllər keçə, qarıyam.
Bu Vətəni, buy urdu
Hər nadandan qoruyam,
Hər vəhşidən qoruyam,
Hər naşıdan qoruyam,
Hər namərddən qoruyam,
Nakişidən qoruyam…


Qarabulaq,
2008