Ana səhifə Repressiya Qurbanları Qurultayların materialları Nəşrlər Fotoalbom

Vaqif BƏHMƏNLI


Ra­fiq BA­BA­YEV
SA­BA­HA BİR GÜN QAL­MIŞ
hekaya


Ra­fiq BA­BA­YEV
SA­BA­HA BİR GÜN QAL­MIŞ
hekaya


Balayar SADİQ


Sabir YUSİFOĞLU


HIC­RAN
GÜN + LƏR…
(prit­ça)


Vla­di­mir YA­VO­RİVS­Kİ
(Ukrayna)
DAVADAN SONRAKI GECƏ
("… Almalar düşür"… povestindən novella)


NAXÇIVAN ŞAİRLƏRİ


Ra­hid S.U­LU­SEL
ESSELƏR


NARINGÜL


Qəndab BABAYEVA


İslam SADIQ
TƏCNİSLƏR


Məmməd ASLAN
TƏSƏLLI TAPIRIQ
DÜNƏNIMIZI BUGÜNÜMUZƏ BAĞLAYIB
SABAHIMIZA ÜNVANLAYAN QƏLƏMDAŞLARIMIZLA


Əli ASLANOĞLU
RƏDIF QAFIYƏLI QƏZƏLLƏR


Rəşid FAXRALI
FAXRALININ BEŞ "DAĞLAR"I


Aydın XAN (Əbilov)
CƏNNƏTI YERDƏ - ƏDƏBIYYATDA AXTARANLAR...
(ESSEVARI ARAŞDIRMA)


ÇİÇƏK


Səyyarə MƏMMƏDLI


Ülkər ATƏŞ
"Xatun" mükafatı laureatı


GÜLƏMAİL


Fərqanə MEHDİYEVA


Fərqanə MEHDİYEVA
DÜNYA ÖZ-ÖZÜMLƏ BİR GÖRÜŞ YERİ


Bəhram BASQALLI


Şövkət ZƏRİN ( Horovlu )


Zirəddin QAFARLI


Gülbala MEHDİ


İsa İSMAYILZADƏ



 

Zirəddin QAFARLI


 
ÖMÜRDÜ MƏNDƏN KÖÇƏN

Bu dünya nəymiş belə?!
Könlüm yaman darıxdı.
Bir bax, ayağımdakı
Yoxsa dəmir çarıqdı.

Burda kimin nə dərdi?!
Yaşamaq da hədərdi.
Torpaq cadar-cadardı -
Daşlar yarıq-yarıqdı.

Ömürdü məndən köçən,
Yaxşını pisdən seçən…
Qardan, yağışdan keçən
Yolum qırıq-qırıqdı.

Qaldım tək çinar kimi,
Beli sınmış tar kimi,
Bir köhnə paltar kimi
İçim cırıq-cırıqdı.

Yormuşam yoxuşları,
Qayaları, daşları…
Kişinin göz yaşları
Allaha qışqırıqdı.

SEVİRƏM SƏNİ

Vədə verib, gəlməsən də,
Nə sirsən? - sevirəm səni.
Hər görüşü günə, aya
Bölürsən - sevirəm səni.

Bu tale bilmirəm niyə
Saldı məni haya, küyə…
Bıçaq dirənib sümüyə,
Gülürsən - sevirəm səni.

Ömrüm keçir qəm-qüssədə,
Dözürəm, məni üzsə də…
Heç kəs bunu bilməsə də,
Bilirsən - sevirəm səni.

Yollar hara gedir, hara?!
Günlərim qaradır, qara.
Nə insafa, nə ilqara
Gəlirsən - sevirəm səni.

Bu eşqi bildirmək üçün,
Aləmi güldürmək üçün,
Sən məni öldürmək üçün
Ölürsən - sevirəm səni.

KÜSMƏ
                       S... üçün



Sənsiz bu dünyada həyanım yoxdu,
Bu günüm, sabahım, dünənim - küsmə!
Bir günə qoydun ki, sevən könlümü,
Ölüncə bəsimdir bu mənim - küsmə!

Görmədim səni bir gümana gələn,
Mənəm damla üçün ümmana gələn,
Gah insaf göstərib imana gələn,
Gah da cin atına minənim - küsmə!

Nə vaxtdır özüm də bilmirəm, niyə,
Dilim oda dönüb, ürəyim neyə.
Səndən çox danışdım, sənsizəm - deyə,
Mənim az danışıb, dinənim - küsmə!

Xətrinə dəyməyin bu məhəbbətin,
Özgə don geyməyən bu məhəbbətin.
Şaha baş əyməyən bu məhəbbətin
Gəlim qapısında dilənim - küsmə!

Zirəddin, hərləyir bu il qan məni,
Salacaq atından bu ilham məni,
Gündə yüz yol eylə ittiham məni,
Kəsil həyatıma sən qənim - küsmə.

BAXIRSAN

Bir daşa hopmusan düşüb tilsimə,
İndi bu dünyaya qara baxırsan.
Gedim kimə deyim dərdimi, kimə?!
Gəlmişəm sinəmdə yara - baxırsan

Sənsiz at oynadır o qəm, o qəhər,
Mənə zəhər oldu bu ömür, zəhər!
Üstünə gəlmişəm durub bu səhər,
Ara inciyirsən, ara baxırsan…

Zirəddin çətin ki, doya, yarına,
Yarsızın kim olar dayaq yarına?!
Gör necə düşmüşəm ayaqlarına,
Ölüm qabağında, hara baxırsan?!

YOLLARINDA

Qoydum bütün sevənləri
Ötə-ötə yollarında.
Tək-tənha bir quşa döndüm
Ötə-ötə yollarında.

Demə səni tanımadım -
Bir canlı ağacdır adım.
Böyümüşəm addım-addım
Bitə-bitə yollarında.

Həyat düyündü, ilmədi,
Ayrılıq indi, bil, nədi!
Özümü tapa bilmədim
İtə-itə yollarında.

Çıx illərin önünə tək,
Xatirə yığ ətək-ətək.
Bölündüm Yer kürəsi tək
Qitə-qitə yollarında.

Bircə kəlməyə hazıram,
Qaçıb gəlməyə hazıram,
Yenə ölməyə hazıram
Sitə-sitə yollarında.

BİR GÜN

Bir gün səhərlər açılmayacaq,
Axşamlar düşməyəcək.
Bir də yadıma danüzlü səhərlər,
Qaraçarşablı axşamlar düşməyəcək.
Düşəcək yoxluq adlı bir varlıq,
Varlıq adlı bir yoxluq,
Gedəcəyəm üzü sonsuzluğa doğru biryolluq!
Yarpaq izi boyda izim də qalmayacaq,
Bir kəsin üzünə baxmağa
üzüm də qalmayacaq.
Qalacaq arxamca yollanan yalançı,
quru bir söz.
Döz bu sonsuzluğun darlığına,
Zirəddin, döz!
Bütün ağrı-acılar çıxacaq bədənimdən,
Qalacağıq üz-üzə bədənim, - mən.
Yalan sözdür harasa uçmağım,
Çünki nə qanadım var, nə də sığınmağa
bir dağım.
Sən demə, bu azlıq içində çox imişəm,
Sən demə, miylon illərmiş ki, yox imişəm!
Bir gün döyülməyəcək qapım,
Açılmayacaq aynam.
Ay sənin, torpaq anam -
Mən də sənin tayınam,
Bas məni bağrına.
Qoşulum sevincinə, ağrına!
Hələlik, Yer üzündə yaşayan dostum, hələlik!
Bir də məni axtarma, çağırma,
Qayıdıb gələn deyiləm.
Daha yaşamaq üçün ölən deyiləm.
Əlvida, ötüb-keçənlərim, əlvida!
Əlvida, itib-köçənlərim, əlvida!
Salam, yeni ömrüm-günüm, salam!
Salam, məni gözləyən tək bircə günüm,
Salam!

SOVUŞMAQ OLMUR

Vallah, bu ürəklə bu gen dünyaya
Sığışa bilmirəm, - sığışmaq olmur!
Sən köçüb gedəli evə, eşiyə,
Yığışa bilmirəm, yığışmaq olmur!

Çətin taleyimə gələ dəm daha,
Bəxtin hər üzünə bələdəm daha,
Sənsiz bir xətadan, bəladan daha
Sovuşa bilmirəm, - sovuşmaq olmur.

Gedib səsim çatmaz gur saraylara,
Ürəyim diksinər hay-haraylara,
Elə bir çayam ki, özgə çaylara
Qovuşa bilmirəm, - qovuşmaq olmur!

Neynirəm bu ömrü tutub qumaşa?!
Günüm tamaşadır mənim, tamaşa!
Bir qohum-qardaşa, dosta, tanışa
Yovuşa bilmirəm, - yovuşmaq olmur!

Yalquzaq günlərim verib səs-səsə,
Yenə qubarlandı ürəyim nəsə…
Zirəddin, bu dərdi gedib heç kəsə
Danışa bilmirəm, - danışmaq olmur!

YANMAZ

Bu həyat qaynayan qazandı, gördüm,
Çömçəsi isinməz, qaşığı yanmaz.
Bizdən inciməzmi anamız dünya
Halına bir dünya uşağı yanmaz.

Qorxudun, şeytanlar, bizi qorxudun,
İnsanı yaşadan elə qorxudu…
Ocağı səngiyib Dədə Qorqudun,
Ozanı oyanmaz, aşığı yanmaz.

Mən özüm-özümdən düşdüm didərgin,
Bu nə qəmli tale, bu nə hədər gün?
Eşqindən alışa-alışa hər gün
Yanmazın üstünə ha şığı - yanmaz?!

Könlüm doğulandan göy aşiqidir,
Elə bil gözümdə göy aşağıdır.
Ömrüm yer üzündə göyqurşağıdır,
Bir nurdu, nurdu göyqurşağı - yanmaz!

Zirəddin, hər şeyi arama - yurddur,
Üstündə köçdüyün araba - yurddur.
Qəlb evim kimsəsiz xaraba yurddur, -
Qapısı açılıb, işığı yanmaz!

BAŞIMI QATIRAM, OĞLAN

Dünya bazardı - qorxuram
Mayanı batıram, oğlan!
Bilmirəm özüm-özümdən
Nə alıb-satıram, oğlan!

Adımı kimsə silibdi,
Mən kiməm, kim nə bilibdi?!
Yuxum ərşə çəkilibdi,
Yuxusuz yatıram, oğlan!

Əliboş köçə bilmirəm,
Heç nəyi seçə bilmirəm,
Canımdan keçə bilmirəm,
Başımı qatıram, oğlan?!

Bu vaxtı bir uzat görüm,
Yatan baxtı oyat görüm,
Bir saman çöpü at görüm,
Boğulub batıram, oğlan!

Baxma ölümə, oluma,
Mən getdim, kövrəlib dolma!
Get daha, narahat olma,
Mənzilə çatıram, oğlan!

OLMAZ

Sənsiz nə dincliyim, nə qərarım var,
Bir olan diləyim, dönüb min olmaz!
Daha üzüm gülmür, eynim açılmır,
O daş yatağımda yuxum çin olmaz!

Dünyam başdan-başa alışıb yanır,
Amanım, fəryadım tutub hər yanı.
Hanı o gözlərin insafı, hanı?
Belə ömür olmaz, belə gün olmaz!

Ay ömrüm, bilirdin, axı, bunu sən; -
Bütün arzuların sənsən sonu, sən!
Bir günə qoymusan atıb onu sən,-
Bir də Zirəddindən Zirəddin olmaz!

HƏSRƏTƏM

Birdəfəlik çıxıb getdin ömrümdən,
Mən də düşdüm xəstə - sənə həsrətəm.
Yazıq-yazıq boylanıram yollara,
Xoşbəxtlərin dəstəsinə həsrətəm.

Nə bir gülərüz görürəm, nə qayğı,
Harda qaldı o məhəbbət, o duyğu?!
Artıb gedir bu dünyanın soyuğu,
Baxışının istisinə həsrətəm.

Baxmaz geri, arxasınca ha çağır,
Qaytar görüm ötüb gedən o çağı!
Öləziyib yurdumuzun ocağı,
Bacamızın tüstüsünə həsrətəm.

Tək könlümə yolu düşə könlünün,
Alam qadasını şüşə könlünün…
Bir az kövrək, dəymədüşər könlünün
Umusuna, küsüsünə həsrətəm.

TEZ-TEZ GƏLİN, QIZLARIM

Ata evinə tez-tez gəlin, qızlarım!
Siz gələndə ananızın ruhu gəlir bu evə.
Bu ruh, yol yorğunudur, qızlarım!
Sonsuzluqdan gəlib sizinlə görüşməyə,
Bu ruh, bu an bütün ağrıları unudur, qızlarım!

Ata evinə tez-tez gəlin,
Siz gələndə divarlar da dil açır,
Otaqlar da gül açır,
Siz gələndə sizli xatirələrim də qol açır,
Hər şey danışır, gülür, oynayır,
Siz gələndə ev-eşik qaynayır.

Ata evinə tez-tez gəlin, qızlarım!
Siz gələndə ananızın ruhu da gəlir bu evə.
Bu ruh gözlərinizə, üzünüzə baxa-baxa
itirir yorğunluğunu,
Bu ruh, doyunca dolaşıb bu evi

bitirir yorğunluğunu,
Elə ki, dağılışırsınız bu evdən,
bu ata ocağından
Elə o günün, o anın, o çağından
Bu ruh da çıxıb gedir sonsuzluğa.

Ata evinə tez-tez gəlin, qızlarım!
Siz gələndə ananızın baxışları,
yerişləri gəlir bu evə,
Siz gələndə ananızın danışıqları,
vərdişləri gəlir bu evə.
Mən də qayıdıram o illərə, qızlarım!
Unuduram bütün qayğıları, dərdləri,
Dağılır elə həmin gün ayrılığın sədləri.

Ata evinə tez-tez gəlin, qızlarım!
Siz gələndə gündüzlər, üzümə sevinc, gecələr gözümə yuxu gəlir.
Çünki siz gələndə ananızın ruhu gəlir.
O ruh, nəvələrini əzizləyir,
O ruh, nəvələrini oynadır,
O ruh, bir güzgüdür, aynadır,
Siz gələndə hər səhər ona baxıb
sığallanırsınız,
Bir az da uşaqlaşıb, cığallaşırsınız.
Ata evinə tez-tez gəlin, qızlarım!
Siz gələndə ananız da gəlir bu evə.
Siz gedəndə çıxıb gedir, bilirəm!
Axı mən neynəyə billəm?!
Bunu ancaq mən görürəm, qızlarım,
mən!

Srağagün, bu gün, dünən…
İnanmırsınız, baxın ananızın
gözümdəki yaş dolu şəklinə,
Ona görə qalmışam yanınızda
çəkinə-çəkinə.

Ata evinə tez-tez gəlin, qızlarım!
Tez-tez gəlin ki, yaşaya bilim,
Yaşayıb, az da olsa qayğınızı
daşıya bilim… .

NƏZAKƏT XANIMA

Oğuzda istirahət edərkən
bir gecə bir neçə dəfə "Haradasan,
ay Zirəddin" - deyə adımı çağırdılar.
Mənə elə gəldi ki,
bu səs çox
uzaqlardan gəlir.

"Hardasan, ay Zirəddin?" - deyə çağırdın məni,
Düz qırx ildir həsrətəm adımı eşitməyə.
"Hardasan, ay Zirəddin?" - Elə çağırdın məni
Ürəyim getdi birdən, niyə, bilmirəm, niyə?!

Səsinin istisinə qızan canım tərlədi,
İstədim ki, can verəm o səsin qucağında.
Qoy alışım o səsə - od-alovdur, hər nədi -
Mən belə yanmamışam heç kəsin ocağında.

"Zirəddin, ay Zirəddin,
bir de görüm hardasan?"
Düz qırx ildir beləcə itirmişəm özümü.
Nəzakət, bu dərd-qada sənə gəlməsin asan,
Mən axı bu yaşımda hardan alım dözümü?

O səs elə doğmadır, o səs elə şirindir,
Bir ümidtək o səsi gözləyirəm, sən demə.
Uçmağa yer tapmıram, yer tapmıram mən indi,
O səs apardı məni dost-doğmaca kəndimə.

Nəzakət, çağır məni, dilinə qurban sənin,
Sən bir dünya işığı gözümə qaytarmısan.
Türk dünyası deyilən elinə qurban sənin,
Məni məndən xəbərsiz özümə qaytarmısan.